1999 depremi 50.000 yurttaşımızın vefatı, binlerce vatandasimiz kalıcı olarak vücut bütünlüğünün bozulması, ağır ekonomik kayıp ve her evde bir dram ile sonuçlandı.
Depremden sonra yasa ve yönetmelikler değiştirildi. Dünya standartlarına ulaşıldı.Fakat denetim mekanizması hep zayıf kaldı.
Bugünkü yazımızın içeriğinde bu üzücü durum. ŞANTİYE ŞEFLİĞİ TAM ZAMANLI BİR GÖREVDİR,
BİRDEN FAZLA ŞANTİYEDE YAPILAMAZ!
Çünkü şantiye şefi bir inşaatın başından sonuna kadar her aşamada sorumluluğu olan ve bilgisine ihtiyaç duyulan bir kişidir.
Bilindiği üzere şantiye şefliği;
- bir yapının, veya mühendislik-mimarlık hizmeti gerektiren herhangi bir işin,
- plan, proje ve hesaplarına,
- ilgili fen ve sanat kurallarına,
- teknik mevzuata
uygun olarak yürütülmesi ve denetlenmesi işidir.
Şantiye şefinin önemli görevleri bulunmaktadır; bunlardan ilki yapının fen ve tekniğe, ruhsat ve projesine uygun olarak inşa edilmesi ikincisi inşaatın iş ve işlemlerinin planlanması, sevk ve idaresi, üçüncüsü iş güvenliğinin sağlanması işçi sağlığının gözetilmesidir.
Açıkça görüldüğü gibi, topraklarının yüzde 93`ü aktif deprem kuşağı üzerinde bulunan Türkiye`de, güvenli yapı üretimi ve deprem nedeniyle oluşacak zararların asgariye indirilebilmesi için şantiye şefliği anahtar konumunda yer almaktadır. Deprem hasarlarının çok büyük bir kısmı inşaat hatalarından kaynaklanmaktadır. Bilinçsizlik veya liyakatsizlik doğa olaylarını felakete dönüştürmekte, toplumda onarılması zor yaralar açmaktadır.
Ayrıca Şantiye Şefliğinin kamuoyunu yakından ilgilendiren bir başka kilit rolü, şantiye alanında işçi sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasıyla ilgilidir.
Ne acıdır ki ülkemiz yıllardır işçi ölümlerinde Avrupa birinciliğini ve dünya üçüncülüğünü bırakmamaktadır. Bu işçi ölümlerinin büyük çoğunluğunun inşaat sektöründe yaşandığı herkesin malumudur. Dolayısıyla, iş kazalarına karşı alınacak önlemlerde müteahhitlerin sorumluluklarını yerine getirmesinin yanı sıra, şantiye şefliğinin yetkin kişilerce ve tam zamanlı yürütülmesi hayati önemdedir.
Yapı üretim sürecinde bu denli önemli bir görev olan şantiye şefliği, gerek mevzuatta yer alan, gerekse uygulamada yaşanan eksiklikler ve yanlışlıklar nedeniyle çözümün değil sorunun bir parçası haline getirilmiş, ivedilikle çözüm bekleyen bir alandır. Sorunun çözümü için:
• İstisnai durumlar dışında, her şantiye şefi sadece bir şantiyede tam zamanlı olarak görevlendirilmelidir.
• Şantiye şefliğinin üstlenilmesinde; yapım işinin konusunun, niteliğinin, büyüklüğünün ve ilgili imalatların oranının dikkate alınması, keyfi uygulamaların sonlandırılması için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
• Şantiye şefliği sürekli eğitime ve mesleki tecrübeye gereksinim duyan bir görevdir. Bu görevi yerine getirecek kişilerin ilgili meslek odalarınca verilen eğitimlere katılıp belgelendirilmeleri zorunlu tutulmalıdır.
• Gerçeğe aykırı beyanda bulunarak şantiye şefliği üstlenilmesinin önünü geçilmesi için şantiye lşeflerinden Oda Kayıt Belgesi istenmelidir.
ilgili idarelerin halkın can ve mal güvenliğini ilgilendiren böylesi önemli bir konuda
Yasal mevzuatların sorunları bertaraf edecek sekilde düzenlenmeli ve uygulanmalıdır.
Saygı ve sevgilerimle(.Filiz GÖKÇE ) İnşaat Mühendisi .Eyüpsultan Chp Meçlis üyesi.
