BİR GİRESUN SEVDALISI: ÖMER ERDEN MENTEŞEOĞLU

 Ömer Erden MENTEŞEOĞLU, 1940 yılında Giresun?da doğdu. Babası Hacı Ömer Efendi?nin oğlu Tüccar-Terzi Hacı Hüseyin, annesi Bulancaklı Konuroğlu (Konuralp) Kazım Efendi?nin kızı Raife?dir. Mehmet, Ayla ve Ali Kemal olmak üzere üç kardeşi vardır. Ömer Erden Menteşeoğlu?nun Zeytinlik Mahallesi?nde başlayan çocukluk hayatı Necatibey İlkokulu, Giresun Ortaokulu ve Giresun Lisesi?ndeki öğrencilik dönemiyle devam etmiştir. Yükseköğrenim için ayrıldığı Giresun?dan çok sevdiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İngiliz Dili ve Edebiyatı Bölümü ikinci sınıf öğrencisi iken babasının ani vefatı ile öğrenimini yarıda kesmek zorunda kalmış ve en büyük ağabey olarak kendini annesine ve kardeşlerine adamıştır.

1965?te Fiskobirlik?te başladığı çalışma hayatı daha sonra Giresun Öğretmen Okulu?nu dışarıdan bitirmesi ile öğretmenliğe dönüşmüş, asker-öğretmen olarak Şebinkarahisar?da çalışmıştır. Daha sonra Keşap Yoliçi, Piraziz, Kayadibi ve Giresun merkezde bulunan kendi okuduğu Necatibey İlkokulu?nda öğretmenliğe devam etmiştir. İngilizce biliyor olması Giresun İmam Hatip Lisesi gibi okullarda dışarıdan İngilizce derslerine girmesine vesile olmuştur. 1990 yılında Yeşilgiresun İlkokulunda fiili öğretmenlik hayatını emeklilikle sonlandırmıştır.

1971 yılında Milli Eğitim Müdürlüğü personellerinden Derelili Bektaşoğulları?ndan Gülperi Hanım ile evlenmiş Hüseyin Gazi ve Tuğba adında iki evladı olmuştur.

1976 yılında başladığı Giresun Halkbilim ve Osman Ağa konusundaki araştırmaları, 1979 yılında Yeşilgiresun Gazetesi köşe yazarlığı ile perçinlenmiş ve emekli öğretmen sıfatı yanında artık araştırmacı yazar olarak da anılmaya başlanmıştır. Çocuklarının eğitimi için Trabzon?da bulunduğu yıllarda Akçaabat Yeni Haber ve Trabzon Haber gazetelerinde ve Trabzon Türk Ocağı Dergisi?nde köşe yazıları yayınlanmıştır.

Araştırmalarıyla yöre kültürüne ilişkin konferanslar vermiş, açıkoturum ve paneller yönetmiştir. Yöreye özgü bilimsel toplantılara bildirileriyle katılmıştır. Dia gösterileriyle, il içinde ve dışında Giresun?un tanıtılmasına katkılarda bulunmuştur. 1987-1989 yılları arasında ?Uluslararası Karadeniz Giresun Aksu Festivali? festival sunuculuklarını ayrıca katılımcı yabancı ekiplere de tercümanlık ve rehberlik yapmıştır. Müdürlük sıfatıyla bir yıl (1992) çalıştığı Giresun Turizm ve Tanıtma Derneği?nde sosyal ve kültürel etkinliklerini sürdürmüştür.

1988 yılında Bursa?da yayınlanan Giresun Dergisi?nin düzenlediği yarışmanın ?Osman Ağa Büyük Ödülü?nü kazandı. İlk eseri, 1991 yılında yayınlanan ?OSMAN AĞA?dır. ?YAKIN TARİHİMİZDE OSMAN AĞA VE GİRESUNLULAR? adlı ikinci eseri 1997?de yayınlanmıştır. 2006 yılında Osman Ağa?nın ölümünün 83.yılında ?BÜYÜK MİLİS KOMUTAN YARBAY OSMAN AĞA? ile 2007?de ?AFYONKARAHİSAR GİRESUN ŞEHİTLİĞİ?,  2008?de ?GİRESUNLU FEDAİLERLE KONUŞTUM ONLAR DA ÇILGINDI? adlı eserleri bulunmaktadır.  2010 yılında genişletilmiş baskı olarak ?MİLLİ MÜCADELE KAHRAMANI MİLİS YARBAY OSMAN AĞA? adlı eseri yayınlandı.             2014 yılında vefatından 2 yıl önce yayınladığı son eseri ?Mustafa Kemal Paşa?nın Muhafız Alayı Komutanı Milis Yarbay Osman Ağa? 40 yıllık birikimle ortaya gelmiş konusunda en kapsamlı eserdir.

            Yayınlanmayı bekleyen diğer eserleri ise şunlardır:

            1- Giresun Halkbilimi   

            2- Giresun Basın Tarihi

            3- Giresun Spor Tarihi

            4- Şairlerimiz (Özgeçmişleri - Sanat Anlayışları ? Yorumlar - Müzisyen şairlerimizin tüm eserleriyle)

            5- Gogara?nın Çocukları (Nostalji) (1935 ? 1965)

Eserleri içinde en önemli yer tutan Giresun Halkbilimi eklenecek belge ve fotoğraflarla birlikte 1000 sayfaya ulaşmaktadır. Sadece içindekiler bölümü 25 sayfa civarındadır. Kaynak kişilerden yaşayan kalmamıştır.

Giresun Basın Tarihi, matbaanın şehrimize gelişinden başlayarak, basılan Osmanlıca kitap, dergi ve gazetelerin yer aldığı, ardından Latin harflerinin kabulü ile 1928 sonrası kurulan matbaalar ve 1980?li yıllara kadar uzanan Giresun basın hayatını kapsamaktadır. Osmanlıca gazete, dergi ve kitaplarla yapılacak düzenleme ile ortalama 300 sayfaya ulaşmaktadır. 

Giresun Spor Tarihi ilk futbol topunun Giresun?a gelişinden başlayarak, futbol, atletizm, boks, güreş, yüzme, kürek, vb. alanları da içine almaktadır. Giresun?un yetiştirdiği yerel sporcular tanıtılmaktadır.

Şairlerimiz (Özgeçmişleri - Sanat Anlayışları ? Yorumlar - Müzisyen şairlerimizin tüm eserleriyle) Adın da anlaşılacağı gibi Giresunlu şairler ve eserlerinin tahlillerinin yapıldığı önemli eserlerinden biridir.

            Gogara?nın Çocukları (Nostalji) (1935 ? 1965) isimli eserinde ise çocukluk yıllarında Giresun?daki sosyo-kültürel yaşamı kişiler üzerinden örneklerle anlatmaktadır. Tam bir Giresun nostalji kitabıdır.

            Musikiyle meşguliyeti, bir başka yönüdür. Kendi kendine öğrendiği bağlamasıyla, zevkini amatörce tatmin eder. O?nun bu özelliğini çoğumuz bilmeyiz. Türk halk musikisi ile Türk sanat musikisi arasında ayırım yapmaz. ?Musiki musikidir. Her türün kendine has bir tadı ve özelliği vardır.? der.             Gençlik döneminde aldığı sazı O?nun için ayrı bir önem taşımaktaydı. Sazının gerekli bakımları yapılarak o yılların bir hatırası olarak evinde muhafaza edilmektedir. Ö. Erden MENTEŞEOĞLU?nun güfte ve derlemeleri ise şunlardır:

1). Bağlamanın yanında bir de cura olacak (Beste eser)

2). Giresun?dan kalk da gel (Derleme türkü)

3). Osman Ağa (Derleme ağıt)

4). Dr. Hikmet GÖDÜKÇÜOĞLU?na (Derleme ağıt)

5). Ördek Vurdum Kalkmaz (Uzun hava)

6). Can İlacım Giresun?um ( Beste eser)

Dr. Hikmet GÖDÜKÇÜOĞLU?na yakılan ağıtın öyküsü, ?Mustafa Kemal Paşa?nın Muhafız Alayı Komutanı Milis Yarbay Osman Ağa? adlı eserimizin 201. ve 202. sayfalarındadır. Bir baskın sonucunda kaza kurşununa kurban giden Doktor Hikmet Bey Ağıtı ilk kez Emine DOMAÇ hanımefendiden dinlenmiştir. Osman Ağa Ağıtı, kitabının 535. sayfasındadır. Ayrıntılı bilgilere ilgili sayfalardan ulaşılabilir.

Sonuç olarak Ömer Erden Menteşeoğlu, öğretmenlik mesleğinin getirdiği tecrübe ve sabırla yıllarca Giresun için mücadele etmiştir. Giresun?un ve Osman Ağa?nın adını dünyaya duyurmaktan başka gayesi olmamıştır. İnsanların Osman Ağa adını konuşmaya çekindiği dönemlerde Osman Ağa kitabı yayınlamış ve Osman Ağa büyük ödülüne layık görülmüştür. Böyle çetin konuların yanında, kalbindeki incelik yukarıda notaları verilen müzik eserlerini yaratmasına vesile olmuştur. Mekânı cennet olsun.