1050 lirayı geçenler 2000 lira ödeyecek Elektrik faturalarında yeni dönem şubatta başlayacak, martta faturalara yansıyacak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Anadolu Yayıncılar Federasyonu'nda gazetecilerle buluştu. Elektrik ve doğal gaz faturalarında yeni dönemin ayrıntılarını anlatan Bayraktar, elektrikte fatura desteklerinin de devam edeceğini belirterek, fiyat artışından etkilenecek aboneleri anlattı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın konuşmasının satır başlıkları:
Şimdi elektrikte aslında birkaç aydır anlatmaya gayret ettiğimiz bir süreç şubat itibariyle başlıyor. Muhtemelen bazı abonelerin, bazı vatandaşlarımızın faturaları şubat içerisinde de gelebilir ama esas itibariyle 1 Şubat'tan itibaren başlayan fatura döneminde 1 Mart'ta faturalara yansıyacak bir uygulamamız var. Orada da temelde işin özü şuradan hareketle oluşuyor. Şimdi Türkiye'de elektrik ve gazda büyük bir destek var. Vatandaşların hepsine uyguladığımız yani desteğe ihtiyacı olana da olmayana da uyguladığımız bir model var. Özellikle bu pandeminin etkisi o dönemde yaşanan ekonomik daralma o süreçlerde biraz daha artan elektrik ve doğal gaz fiyatlarının anormal artmasını bir şekilde göğüslemek adına vatandaşlarımıza devletimizin uyguladığı bir desteğimiz var.ELEKTRİK DESTEĞİ İHTİYAÇ SAHİBİ KONUTLAR İÇİN DEVAM EDECEK
Bu geçtiğimiz senenin rakamlarıyla 400 milyar civarında 2024 rakamlarıyla. Dolayısıyla 2023'te 275 milyar lira civarında oldu. Bu sene de yine bütçede elektrik tarafında 230 milyar, doğal gaz tarafında 200 milyarın üzerinde bir rakam gözüküyor. Şimdi biz bunu yaparken bir taraftan da orta vadeli programla vesaireyle ortaya şunu koyuyoruz. Diyoruz ki, Türkiye evet bu destek programında vatandaşlarına enerji fiyatlarını nasıl daha az yansıtabiliriz. Bu noktada bir irade ortaya koydu Cumhurbaşkanımız ama desteğe ihtiyacı olmayan grupları da destekliyoruz. Yani bu sefer aslında destek paketiniz var. Bunu hangi gruplara doğru şekilde dağıtmanız, daha adil, sosyal adaleti içeren şeklinde nasıl dağıtabiliriz? Noktasında bir düşünceyle yola çıktık. Orada yapılabilecek birkaç şey var. Şimdi Türkiye'de aslında belki onu da biraz daha bahsetmek lazım. 2 tane destek programımız var. Bir tanesi dar gelirli vatandaşlara yani Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının belli kriterine uyan ki o kriterlerden bir tanesi şu. 2 kişi yaşanılan bir evde kişi başı gelir asgari ücretin üçte birinden az ise siz Aile Sosyal Hizmetler Bakanlığının elektrik desteği alacak gruba dahil oluyorsunuz.
Dolayısıyla biz onlara 75 kilovat saate kadar tüketimlerinden hiçbir bedel almıyoruz. Yani o evde tüketim 120 kilovat saat oldu diyelim, faturasını PTT'de ödemeye gittiğinde 75 kilovat saatin karşılığı sıfır çıkıyor. Hiçbir şey ödemiyor. 75 ila 120 arasındaki 45 kilovat saati de bizim şu anda bütün vatandaşları desteklediğimiz o düşük tarife kısmından ödüyor. Böyle bir destek grubumuz var. Bu da 4.1 milyon abone yaklaşık. Türkiye'de 42 milyon abonemiz var konutta. Yüzde 10 gibi düşünebiliriz. Bu gruba biz özel bir destek veriyoruz. Yani bunlar dar gelirli içerisinde biraz önce ifade ettiğim gelir grubunda olan vatandaşlarımız. Bir de hepimizin içerisinde olduğu yani bu abone grubunun dışındaki grubun içerisindeki vatandaşlarımızda da yani bizler de işte malumunuz 240 kilovat saate kadar bir fiyat var. Tarife var. 240'ın üzerine çıktığınızda o çıkan kısma bir yüzde 50 artırımlı fiyatla elektriği alıyorsunuz. Ama bütün bunlara baktığınızda düşük kademede, yüzde 60'ını elektriğin devlet karşılıyor. Yüksek kademe yani 240'ın üzerindeki kısmında yüzde 40'ını karşılıyor.FATURALARIN YARISINI DEVLET ÖDÜYOR
Yani eğer 100 liralık bir faturanız varsa rahatlıkla şunu söyleyebiliriz. Yüzde 50'sini devlet karşılıyor. 440 lira civarında bir faturanız varsa onun yüzde 60'ını karşılamış oluyor. Yani düşük kademede kaldığınız için. Bir de böyle bir destek grubu var. Ama burada şimdi yapmaya çalıştığımız şey şu. Türkiye'deki ortalama elektrik tüketimi. Tabii şu yapılabilirdi. Yani destek grubu nasıl dar gelirli vatandaş tanımlandı ve orada bir şey oluşturulduysa bu tarafta da gelir düzeyi yüksek, desteğe ihtiyaç duymayan bir grup da oluşturulabilirdi. Aile Sosyal Hizmetler Bakanlığı orada çok alana girmedi. Hazine Maliye'de o alana çok girmedi. Biz tüketim üzerinden böyle bir değerlendirme yaptık ve dedik ki Türkiye'deki ortalama tüketim 200 kilovat saat. Bunun iki katının üzerinde, iki katından da daha fazla 417 kilovat saatlik bir tüketim varsa aylık olarak bir tüketici de bu grup artık destek grubunun dışında kalsın. 1.2 milyon abone, toplam abonelerimizin yüzde üçü gibi yani. 42 milyonun yüzde üçü gibi bir aboneyi etkileyecek bir düzenlemeyi şu anda hayata geçiriyoruz. EPDK bu konudaki düzenlemeyi aslında 2024 içerisinde kasım ayında yaptı. 2024 yılındaki bu 5 bin kilovat saatlik tüketimi aşan grup artık elektriğin gerçek maliyeti neyse onu ödeyecek. Orada da görünen tablo. Şu 1050 lira, 1047 liraya tekabül ediyor bu tüketim sınırı. Ne kadar olacak fatura dersen 2000 civarında. Yüzde 96 civarında bir şey olacak. Bu gruba böyle bir maksimumda bir artış olacak. Mesela 1600 lira fatura ödeyen birisi. Onun faturası 2900 lira olacak. Yani ona yüzde 80'lik bir fiyat artışı gelmiş olacak. Veya bunu tersten söylersek yani normalde 2903 lira ödemesi gereken bir kişi aslında şimdi 1616 lira ödüyordu. Dolayısıyla yüzde 93 ile yüzde 56 arasında böyle bir aslında en düşük fatura ödeyene biraz daha yüksek geliyor. Çünkü onun destek şeyi biraz daha fazla olmuş oluyor. Böyle bir düzenleme bir Mart'tan itibaren faturalara yansır. Şubat içerisinde de yansıyabilir. Çünkü şubatın 16'sında da, 17'sinde de okumalar olacaktır sayaçları. Bazı abonelerin böyle. Dolayısıyla böyle bir düzenleme bu.
42 milyon abonenin 40 milyonuna dokunmuyoruz. Onlara herhangi bir fiyat artışı, faturalarında herhangi bir değişiklik yok öyle söyleyelim yani.
Artık o tüketime geçtiğiniz zaman siz komple destek grubundan çıkmış oluyorsunuz. Fiyatlamayı üç kategoriye ayırıyoruz. Bir, dar gelirli vatandaşlarımız o bahsettiğim asgari ücretin üçte biri kadar geliri olan bir haneye verdiğimiz destek grubu. Ana grup diyelim, birçoğumuzun içerisinde olduğu bir grup olacak. Bir de bu destek grubunun dışındaki bir grup olmuş olacak.
Yaklaşık yani yüzde üç olmasına rağmen tüketimi yüksek olduğu için bu grubun toplam destek içerisinde, yani şöyle söyleyelim 30 milyar civarında bir şey azalmış olacak. Devletin sübvansesinin içinden.
