Gürer: “Tarım şakaya gelmez”
CHP Niğde Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM'de yapılan basın toplantısında, Türkiye'de son günlerde temel gıdada kötüleşen fiyat artışlarına ve özellikle yumurta da fahiş fiyat artışına dikkat çekti. Gürer,
"Gerçek gündem olan, insanların doğrudan konuşmalarının konuşulması ne yazık ki erteleniyor. Et, ekmek ve kent lokantalarında yemek kuyrukları derken, sonunda Türkiye yumurtalarını da gördü."dedi.
İkinci Dünya Savaşı dönemini hatırlatan Ömer Fethi Gürer, "O dönem Osmanlı'dan alınan borçların ödendiği, sanayileşmemiş bir ülke koşulları vardı. Şeker ve sanayi unu dahi ithaldi. Yokluk ve yoksullukla savaştan çıkılmış insanlardan bir kalkış mücadelesi sırasında eleştirip bugün kuyrukları ve zayıflaşmayı saklamaya çalışan bir iktidar var. Millî Mücadele'nin liderlerinin eleştirerek, beceriksiz ve yetersiz yönetimi saklayan bir anlayışla karşı karşıyayız." AKP hükümetinin yönetim politikalarını eleştirdi.
TAVUK VE YUMURTA ÜRETİMİNİN TİCARİLEŞTİRİLMESİ
Eski Türkiye'de neredeyse bahçesi olan her evde beslendiği Ömer Fethi Gürer, "Tavuk ve yumurta, ticarileştirme amacıyla kentlerde desteksi yasaklandı. Bugün, kentte tavuk beslemeye kalkarsanız, doğrudan tavuk beslemeye kalkarsanız, doğrudan tavuklar beslemeye kalkarsanız Kabahatler Kanunu'na göre ceza yazıyorlar. Böylece tavuk da büyük olanlar kontrolüne verildi. Bu yolla birileri kazandı, ama yurttaşın kendi tavuğunu ve yumurtasını sürdün dahi önü kesildi. süreç, bu durumların yaratılmasına da sebep oldu.” diye konuştu.
FİYAT ARTİŞİNİN SEBEBİ NE?
CHP'li Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yumurta fiyatlarındaki artışın arkasında yatanların davranışlarını sorgulayarak şunları söyledi:
"Üretilen ürüne rağmen fiyatların bu kadar hızlı yükselmesine neden oluyorler yeterince irdelenmiyor. Türkiye, yurtta yumurta ve tavuk eti de ihraç eden bir ülke. Temel gıda üretiminde yumurtanın fiyat artışından bu devam ediyor. Aralık 2024'te 100-120 lira olan otuzlu yumurta kolisi, 250 liraya çıktı. Yüzde yakın bir artış var. artışa bakıyoruz. İç piyasada talebi karşılayana kadar üretime göre, üretimin da bu önemli bir etkisi yok. Öyle olunca, bu fiyat artışı nereden geldi?” diye sordu.
GÜRER, SEKTÖRE AİT VERİLERİ PAYDAŞTI
Türkiye'nin yumurta üretim ve ihracat rakamlarını paylaşan Gürer, “2023 yılında 201.627 ton, yani 3.379.154.436 adet yumurta ihraç edilmiş ve 403.297.474 dolar gelir sağlanmış. 2025 yılında ilk iki yılda 19.973 ton, yani 328.854.267 adet yumurta ihraç edilerek 61.999.893 dolarlık gelir sağlanmıştır.
Yumurta üretimine ilişkin rapor, 2023 yılında 20.637.734.000 adet yumurta elde edilmişken, 2024 yılında bu rakam 21.155.089.000 adete çıkmıştır. 2025 yılının ilk döneminde ise 1.652.615.000 adet yumurta üretildi. Yumurta kişi başı tüketimi üzerinden değerlendirdiğimizde, 2023 yılında yıllık 204 adet olan tüketim, 2024 yılında kişi başına 223 adet çıktı. Ancak sağlıklı beslenme açısından kişi başına yıllık en az 300 adet yumurta tüketimi tavsiye edilmektedir.
Yumurta tavuğu sayısı da 2023 yılında 114.476.843 adet iken, 2024 yılında 109.100.202 adet olarak çalıştırılmıştır. Burada 5.376.641 adet görülüyor. 2022 yılında 73 kuluçkahane, 55 kombine ve kesimhane, 405 damızlık, 2.683 ticari etlik ve 2.074 ticari yumurtacı olmak üzere toplam 10.290 adet kanatlı hayvan işletmesi bulunmaktadır.
Yumurta yemi fiyatları 50 kilogram için 1.500 ile 1.800 lira arasında değişiyor. Bir yumurtayla 200 gram yem alınabilmesi gerekiyor. Eğer alınamazsa, üretici bu formatta sıkıntı yaşıyor. Hemen hemen tamamen ithal olan yemlerin fiyatları, tavuk üretimi düşüyor. Tavuk fiyatları da 2024 yılında tüm tavuğun kilosu 65 lirayken, 2025 yılında 100 liraya çıkmış bulunuyor.” dedi.
OLAN GARİBANIN YUMURTASINA OLDU
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "Tavukta da, yumurtada da üretimle ilgili bir sorun yok. Girdi masrafların %100'e varacak kadar artmadığı bir süreçte, nasıl oluyor da yumurta fiyatları bu kadar artıyor? Hadi Amerika'nın yumurta ihtiyacını karşılamak Artsa, bir değişimi oldu diyen. Ama yurt içinde tüketenin miktarı kadar yumurta Türkiye için. Böylece, fakirin fukaranın ulaşabildiği bir yumurtada bilen bu kadar, burada bir sorun. Siyasi ekonomik, üretimle ilgili doğru bölüştürdüğü birçok tarım ürününde göründüğü gibi, hayvancılıkta da problemler yer alıyor.
Bu düzenli, yeterli ve düzenli bir düzenlemenin ile doğrudan ilgili olması. Herkesin kendi aklına göre haklılığını ortaya çıkarsa ve bu mantıksal tüketici de daha pahalı ürüne mahkûm edilirse, bu iş süreci süreci yaşanabilecek bir habercisi olur. Şu anda etkin olan çalışmalar sağlıklı değil ya da yapılan işlerde vatandaş kazıklama anlayışı egemen.” şeklinde konuştu.
SORUN DA ÇÖZÜM DE BELLİ
Gürer, "Bu işin büyüme parçasını problemler belli. Oradaki noktaya kadar, son büyümeye kadar gelen aşamada fiyat artışını yaratan unsurlar doğru analiz edilmelidir. Bunun da basit yolu, belli ölçüde kar marjının sınırlandırılmasından geçiyor. Yani kökten alınırken, üreticinin kârının üzerinde kar sağlarsa, programlarye olarak gerek tarım ürünleri içeren hayvancılıktan elde edilen ürünler daha yüksek oranda sunulmaya devam eder.
Bu durumun ortadan kalkması gereken siyasi iktidarın, "fahiş fiyatı boykot edin" anlayışıyla söz söylemesi değil. Çünkü vatandaşın ekmeğe, ete, süte, yumurtaya, kısacası temel ihtiyaçlara erişimi bir öğrenmektur. Kırmızı ete ulaşamadığı yerde, tavuğa ihtiyaçları vardır. Emeklinin, asgari düzeyde olduğunun gelirle yaşaması için elinde bir yumurtası, bir tavuğu vardı. Şimdi onlar için kuyruklar oluşuyor.
Kent lokantalarında yemek yiyebilmek için insanların kuyruğa girdiği bir ülkede, bu süreçte siyasi iktidar seyretmeye hakkı yok. Bulduğu çözümlerin yanlış yerde olduğu için bu günlerde. Bunlarla ilgili doğru çözüm; Üretimin giderleriyle birlikte üretim sürecinin doğru değerlendirilmesi, gerekirse yemde sübvansiyon sağlayarak maliyetlerin aşağı çekilmesi ve üretimden sonraki yumurtanın pazar raflarına girinceye kadar olan sürecin doğru analiz edilmesidir.
Bunun sonucunda vatandaşa uygun şekilde üretilir, yani yumurtanın taranması sağlanır. Şu anda yaşananlar tamamen yönetimsizlikten, günlük doğru çözümün üretilmemesindendir. Çünkü yumurta açığımız yok. Hani denir ki “Yumurta da açık var, fiyat ondan artıyor” ya da “İhracat patladı, ondan artıyor.” Böyle bir durum yok.” diye konuştu.
“TARIM ŞAKAYA GELMEZ!”
Gürer, "Her ürüne gelen fiyat artışlarına kadar, fiyatının bu Fırlaması yönetimsel eksikliklerden ibarettir. Bir kez daha kişilere uyarıyoruz: Tarım şakaya gelmez.
Çocukların sağlığından, geleceğin kurgusunun doğrulanmasına kadar her alanda problemler oluşur. Zaten küresel iklim değişikliği ile ortaya çıkan sorunlar ortadayken, bir de yönetim zaafından kaynaklanan problemler ne yazık ki insanların beslenmesinden sağlıklı beslenmesine kadar pek çok konuda sorun yaratmaktadır. Yönetim, planlı, öngörülebilir, hesap-kitaba dayalı, üretimi ve tüketeni koruyan bir anlayışla bakış açısıyla davet ediyorum.” dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, TBMM'de düzenlenen basın toplantısında artan yumurta fiyatlarına dikkat çekti.
